Reactie op concept Omge­vings­visie

Door Leonie Vestering, Melissa Bax en Adri van der Avoird
Integrale commissie op 24 mei 2017
Agendapunt 4 -9: Omgevingsvisie

Blok a: Algemeen (o.a. Verantwoordingsdocument)
Door Melissa Bax

We zijn wat verbaasd dat een dergelijk omvangrijk onderwerp in 19 bladzijden uiteen gezet is en waren in de veronderstelling dat het minder algemeen zou zijn en toch wat meer kaderstellend. Daarbij staat het welzijn van de mens centraal en onderwerpen als natuur, milieu en dierenwelzijn -wat ook leeft en speelt in de provincie- lijkt minimaal te worden behandeld. We missen al met al een concrete toekomstvisie in het ontwerp. Het stuk straalt weliswaar enthousiasme en nogal veel flexibiliteit uit maar dat laatste is in een aantal gevallen niet verstandig en zouden er nu al juist strakke kaders gesteld moeten worden.

We denken bijvoorbeeld aan de bescherming van natuur, het behouden, beschermen en verbinden zou juist dicht getimmerd moeten worden omdat natuur zo belangrijk is, vooral voor de generaties na ons. Meer mogelijkheden in flevoland, een 'ja mits', mag niet ten koste gaan van milieu, natuur en dierenwelzijn.

De provincie zoekt naar manieren om natuur en economie met elkaar te verbinden maar we krijgen de indruk dat er geen rekening wordt gehouden met de op zichzelf staande waarde, de intrinsieke waarde, van natuur. We hebben er grote verantwoordelijkheden bij gekregen; de uitvoering en handhaving van de Wet Natuurbescherming waarbij we besluiten moeten gaan nemen over diersoorten, de Natura2000-gebieden met bijbehorende internationale waarde, de PAS, etcetera.

Natuur is een groot, veelzijdig en belangrijk onderwerp en nu lijkt het dat het in een hoekje gedrukt is door het hier en daar onder andere onderwerpen/perspectieven in te delen of zelfs maar even aan te halen. Het ontbreekt ons dan ook aan een perspectief Natuur, we vinden dat onbegrijpelijk.
Het is al eerder gezegd; je kunt er haast niet tegen zijn maar het is zo oppervlakkig met weinig nieuws dat het een teleurstelling voor ons is.

Blok b: Het Verhaal van Flevoland, Krachtige Samenleving
Door Leonie Vestering

Volgens de Nieuwe Atlas van Gemeenten staan Lelystad en Almere op de 41ste en 39ste plek in de top 50 van grootste Steden met de meest gelukkige inwoners. Dat viel deze week te lezen bij omroep Flevoland. Bijna onderaan dus. Dat is geen beste score. Volgens de Atlas hebben gelukkige gemeenten over het algemeen een aantrekkelijk woon- en leefklimaat waar veel gezonde en werkende mensen wonen. Gedeputeerde Staten stelt in de Omgevingsvisie dat zij een ‘aantrekkelijk vestigingsgebied willen realiseren', maar hoe, of wat een aantrekkelijk vestigingsgebied is, dat wordt niet benoemd. De ‘visie’ bevat voornamelijk algemeenheden en dat is jammer en dat is jammer.

Wat er bij de samenleving leeft beperkt zich niet tot de kerntaken. PS vertegenwoordigt deze samenleving. Wij vinden het dan ook tijd om namens deze krachtige samenleving ook een krachtige visie neer te zetten.

Wat ons betreft is er bij een krachtige samenleving aandacht voor de vele vrijwilligers die we hebben. Aandacht voor de zorg van mens, dier en natuur. Zoals wij vorig jaar ook al in ons amendement schreven: Wij willen een "Krachtige samenleving met aandacht voor: onderwijs/arbeidsmarkt, mentaliteit, vitaliteit en cultuur van de Flevolandse gemeenschappen en aandacht voor natuur, milieu en dierenwelzijn".

Bij een krachtige samenleving hoort dat we deze de middelen en mogelijkheden geven om betrokken te raken bij wat wij hier besluiten in PS. Of dat nu gaat om inspreken, het komen met een burgerinitiatief danwel het delen van kennis en inzichten. Daarin moeten wij ons proactief opstellen.

De natuur met haar verscheidenheid aan planten, dieren en ecosystemen is het meest waardevolle dat we hebben. Of dat we niet hebben. Het is tenslotte van zichzelf en verdient met haar intrinsieke waarde de recht op zorgvuldige bescherming. Natuur is van levensbelang en het is daarom onze plicht om te zorgen voor behoud en herstel van een gezonde leefomgeving. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: dat missen wij in deze ‘visie’.

De Partij voor de Dieren wil naar een samenleving waar vervuilers betalen voor de maatschappelijke problemen die ze veroorzaken en waar duurzame keuzes worden beloond. Een samenleving waar men werkt om te leven, niet andersom. Waar overheden en woningcorporaties ten dienste staan van mensen. Waar iedereen welkom is en zich thuis voelt, ongeacht geaardheid, afkomst of religie. En waar we zorg dragen voor de meest kwetsbaren.

Dát maakt ons een krachtige samenleving.

Blok c: Regionale kracht
Door Melissa Bax

In het ontwerp wordt onder Ambitie geschreven over de krachten van Flevoland; de Airport, woonmilieus, natuur- en recreatiegebieden en toplandbouw en verder nog over een eigentijds vervolg aan de oorspronkelijke opzet van Flevoland. Tijdens ateliersessies werd er mooi gezegd 'benut je krachten in de omgeving en probeer niet zelf compleet te zijn'. Daar sluiten we ons bij aan.
Verder wordt er in het ontwerp bij Regionale Kracht gesproken over nieuwe economische perspectieven.

Bij het voorgaande denken wij aan de biologische landbouw als economische Flevolandse kracht. We zijn op het gebied van duurzaamheid koploper waar grootschalige biologische landbouw naadloos op aansluit. We zien dat als iets wat bij het Verhaal van Flevoland zou kunnen gaan horen, een eigen identiteit en kracht; gericht op de toekomst. Dat zou wat ons betreft een muur kunnen zijn waar de gedeputeerde over sprak.

We zijn blij dat er onder Regionale Kracht wel eventjes de ecologische waarde van de natuur-en watergebieden genoemd worden, hoe karig ook. Natuur had in feite een eigen dak moeten krijgen.

De term 'verbindingen' zien we onder Regionale Kracht veel voorbij komen maar weinig concreet. Wij zouden dat graag concreet zien maar dan in de vorm van natuurverbindingen en dan met name de grote verbinding waar we ooit geld voor hebben gekregen en nu naar snipperprojecten is gegaan. Ook dat is een muur voor het huis.

Blok d: Ruimte voor initiatief
Door Melissa Bax

Dit perspectief heeft overeenkomsten met het perspectief Krachtige Samenleving. Bij het gedeelte waar wordt gesproken over 'fysieke inrichting' staat 'meer economie, betere ontspanning en betere mogelijkheden voor ontplooiing' omdat alleen daarmee het welzijn en welvaart van de Flevolanders op een hoger niveau zou komen. We hebben het al genoemd maar ook hier vinden wij niks terug over behouden, beschermen en verbinden van natuur wat in direct verband staat met het welzijn van Flevolanders en de generaties na ons. Het is niet helemaal duidelijk over wat voor type initiatieven gesproken wordt en het stuk is zo algemeen dat het moeilijk is een duidelijk beeld te vormen over hoe dit perspectief ingezet zal worden.

Blok e: Duurzame energie
Door Leonie Vestering

We kunnen ons over het algemeen vinden in het hoofdstuk Duurzame Energie, en hebben nog wat opmerkingen:

De gemeente Almere heeft zich kandidaat gesteld als vestigingslocatie voor het Internationale Klimaatinstituut van de Verenigde Naties. De kandidaatstelling wordt gesteund door de provincie en daar zijn we blij om. We hopen van harte dat we het klimaatinstituut welkom mogen heten waarbij we ons als provincie echt kunnen onderscheiden als klimaatprovincie. Niet omdat we er bekend in zijn, maar omdat we er goed in zijn. Wij exporteren geen klimaatprobleem, maar wij exporteren de oplossing.

Dan schrokken we even van de opmerking dat we op weg zijn om in 2050 geen fossiel gas meer te gebruiken. Dat kan wel wat eerder, wat ons betreft. Graag een reactie van de gedeputeerde.

Ook viel ons op dat er in de inleiding ‘energiezuinig' wordt geschreven. Dat is niet onze ambitie en ook niet die van het college, we willen immers energieneutraal worden. We zouden dit graag aangepast zien, graag een reactie van de gedeputeerde.

Verder zal de energieagenda straks meer invulling moeten geven aan het concreet maken van onze ambities op het gebied van duurzame energie. En kijkende naar de voortvarendheid waarmee onze nieuwe gedeputeerde Meijer aan het werk is gegaan, hebben we goede hoop dat ook dit onderwerp snel wordt opgepakt. We hebben tenslotte geen tijd te verliezen.

En als laatste, mochten we het vergeten: we willen ook graag meer aandacht voor natuur.

Blok f: Circulaire economie, landbouw: meerdere smaken
Door Adri van der Avoird

Circulaire economie
We waren blij toen het perspectief Circulaire Economie werd uitgekozen en dat vinden we nog steeds. Het is niet een eenvoudig onderwerp en we zien dat alle provincies zoekende zijn.

We gaan nu inzetten op 3 lijnen: Groene grondstoffen, gebruikte materialen en als derde lijn gaan we het goede voorbeeld geven. Dat laatste is natuurlijk mooi als je bedenkt dat al onze moties over het als provincie het goede voorbeeld geven het niet gehaald hebben.

Wat de lijn groene grondstoffen betreft valt op dat gesproken wordt over toepassing van groene grondstoffen voor chemie, farmacie en energie, maar niet voor de meest voor de hand liggende toepassing: voeding. De reden dat we naar een circulaire economie toe willen is niet alleen de economische reden van het toekomstige tekort van grondstoffen, maar ook het voorkomen van milieuschade. Het is dus wel de bedoeling dat het gebruik van grondstoffen zo duurzaam mogelijk is. Dat geldt ook voor voeding. Met name in de eiwitsector is nog een belangrijke stap te maken door tussen plant en consument het vee over te slaan. Eiwitten aan vee voeren en dan het vee opeten als eiwitbron is niet duurzaam.

Wat de lijn gebruikte materialen betreft, het herwinnen materialen en voorbewerken volgens de marktvraag, is dat eigenlijk niet meer dan recycling. Dat wordt beschouwd als het laagste stadium in circulaire economie wat al meer dan 40 jaar wordt toegepast. Ik heb gisteren nagekeken en gezien dat ik daar in 1975 voor het eerst bij betrokken was. Die bedrijven hebben we al en om echt duurzaam te zijn moeten emissies bij deze bedrijven totaal voorkomen worden en bedrijven die dat niet kunnen, moeten we hier niet toestaan. Het is wel zo dat meerdere provincies op dit zelfde spoor zitten en concurrentie zou kunnen leiden tot lagere marges.

Hogere stadia van circulaire economie zijn hergebruik van onderdelen, hergebruik van producten of gedeeld gebruik. Deze Omgevingsvisie heeft een termijn van 10-15 jaar en dan zouden we toch eigenlijk wat hoger op de ladder van circulaire economie willen inzetten, dan alleen maar recycling. Het zou goed zijn om net als bij het perspectief duurzame energie op te nemen dat dit de eerste stappen zijn en dat we open blijven staan voor nieuwe mogelijkheden.

Landbouw: diverse smaken
Een deel van de uitgangspunten voor de omgevingsvisie voor dit onderwerp spreekt ons erg aan: accent op kwalitatief beter, gezond en integer voedsel, i.p.v. kilo’s. Duurzame productiemethoden voor mens, dier en omgeving. Directe verbindingen met de consument. Dat hadden we zelf zo kunnen opschrijven. Wat we missen is dat we benoemen dat Flevoland bij uitstek een akkerbouwprovincie is en er lijkt geen beleid te worden gericht op het beschermen van gezinsbedrijven en voorkomen van uitbreiding van intensieve veehouderij, wat dan weer in tegenspraak lijkt met de andere uitgangspunten.

Over het mondiaal belang: het zal niet mogelijk zijn om 8 miljard wereldburgers te voeden met alleen vlees als eiwitbron. En betreft biologische landbouw, dit wordt wel genoemd in de Omgevingsvisie, maar niet dat we landelijk koploper zijn en dat zouden we graag blijven.