Initi­a­tief­voorstel ‘Fau­na­beheer Oost­vaar­ders­plassen’ van SGP en VVD

Door Leonie Vestering
Provinciale Staten van 8 februari 2017
Agendapunt 9a: Oostvaardersplassen: e-petities en Initiatiefvoorstel ‘Faunabeheer Oostvaardersplassen’

Voorzitter, in mijn eerste termijn zal ik u 7 redenen geven waarom de Partij voor de Dieren tegenstander is van dit initiatiefvoorstel.

1. Het voorstel is niet onderbouwd

Als eerste reden zijn wij tegen het voorstel omdat het uitgaat van een probleem, zonder dat dit probleem word onderbouwd. Het is ook niet gestoeld op enig ecologisch inzicht en de partijen geven zelf ruiterlijk toe dat ze er eigenlijk geen verstand van hebben. Tijdens de persconferentie gaf de heer de Reus van de VVD aan dat ze geen deskundigen zijn. Voorzitter, dat was ons ook opgevallen. Dat is dan ook de reden dat wij de vele vragen die dit voorstel heeft opgeroepen eerst hebben voorgelegd aan verschillende wetenschappers waaronder ecologen en biologen die zich jarenlang in dit gebied hebben verdiept. Zo organiseerde de Partij voor de Dieren een hoorzitting, samen met GroenLinks en de PvdA. Omdat wij wél, samen met de PVV, D66, de ChristenUnie en het CDA, graag willen weten waar we het over hebben. Maar de SGP en de VVD waren nergens te bekennen en wilde niet eens weten hoe dit gevarieerde deskundigenpanel denkt over de effecten van hun eigen initiatiefvoorstel. Met het indienen van deze 6 richtinggevende uitspraken vegen de SGP en de VVD de rapporten van ICMO 1 én 2, twee zeer zware internationale commissies, waar dierenartsen in zaten, dierenwelzijnsspecialisten en ecologen uit binnen en buitenland klakkeloos van tafel. En dan het rapport van de beheeradviescommissie, het bac, gooien de SGP en de VVD ook zo in de prullenbak. Puur omdat de SGP en de VVD vínden dat de Oostvaardersplassen niet mooi zijn, omdat ze vínden dat er teveel grote grazers en ganzen zijn, en omdat natuur nu eenmaal niet in de weg mag staan bij economische korte termijn belangen en de belangen van jagers. Dit voorstel is een toonbeeld van fact-free politics.

2. Natuur ondergeschikt aan economische belangen

Voorzitter wij zijn tegen het voorstel van de SGP en de VVD met als tweede reden dat het natuur ondergeschikt maakt aan economische belangen. En dat terwijl de natuur de basis is van ons bestaan. Er is niemand op deze aarde die zonder natuur kan. En toch zien we een grote afname in natuurwaarden en biodiversiteit. Voor iets dat ons zo dierbaar is, waar wij en toekomstige generaties zo van afhankelijk zijn, zou je denken dat we er met alle nodige zorg en bescherming mee om zouden gaan. Het alle kansen zouden geven om weer aan te sterken, in plaats van verder onder druk te zetten. Maar het voorstel van de SGP en de VVD ruilt de belangen van natuur, dier, milieu en dus de mens, in voor economische belangen. De indieners vinden dat de Oostvaardersplassen als een soort dierentuin geld moet opleveren en de ontwikkeling van Lelystad Airport niet in de weg mag staan. Alles voor de korte termijn belangen van de economie. Maar wie van u denkt er nog aan de belangen van de ecologie? Als je echt wilt weten wat van waarde is moet je maar eens proberen je geld te tellen terwijl je je adem inhoudt. Natuur is geen luxe, het is van levensbelang.

3. Geen dierenbescherming maar jacht

En als 3e reden, voorzitter, zijn wij tegen dit voorstel omdat, zonder enige argumentatie, er gestuurd wordt naar minder grote grazers. De VVD en de SGP proberen het in de tekst nog enigszins groen te omkleden, maar in de media spreken de partijen zich duidelijk uit voor de jacht. En waarom? Omdat ze vinden dat het er te veel zijn. Maar wie bepaalt dat eigenlijk? Dat het er teveel zijn? Of te weinig? Of juist precies genoeg? Het lijkt erop dat de VVD en de SGP niet op zoek zijn naar het ecosysteem draagvlak, waar de natuur bepaalt hoe een kudde zich ontwikkeld, maar naar het maatschappelijk ofwel menselijk draagvlak, waar de mens bepaalt hoeveel grote grazers er mogen zijn. De SGP en de VVD staan te popelen om de jacht op gezonde dieren in de Oostvaardersplassen te openen en zien de grote grazers liever dood dan levend. Met deze jacht schiet u niet alleen gezonde dieren dood, u schiet ook sociale structuren aan flarden. Dat heeft helemaal niets, maar dan ook echt he-le-maal niets te maken met dierenbescherming.

4. Geen onafhankelijke review

Als 4e reden, de onafhankelijke review van het huidig beheer van de grote grazers wordt niet ingevuld, maar verbogen naar een begeleidingscommissie die tot een nieuw beleidskader moet komen zodat Staatsbosbeheer tot een nieuw beheersplan kan komen. Een afhankelijke begeleidingscommissie met een duidelijke opdracht dus in plaats van een onafhankelijke review. U stuurt deskundigen op pad met de antwoorden, in plaats van een vraag. Juridisch gezien klopt dit van geen kant, voorzitter. Het Statenvoorstel dat PS in oktober vorig jaar heeft aangenomen en de overeenkomst met de Staatssecretaris dat in december vorig jaar getekend is hebben bovendien als voorwaarde dat beheerswijzigingen enkel mogelijk zijn op basis van de onafhankelijke review. Niet andersom.

5. Onbetrouwbare overheid

Voorzitter, als vijfde reden zijn wij tegen dit voorstel omdat het aannemen hiervan ons als Provincie Flevoland een onbetrouwbare overheid maakt. Ik zal u uitleggen waarom. Het initiatiefvoorstel druist in tegen het recent door het Rijk vastgestelde natuurbeheerplan en de afspraken die daarin voor de komende 12 jaar gemaakt zijn met een evaluatie na de eerste 6 jaar. Daarnaast is het volledig in strijd met de overeenkomst die wij slechts 2 maanden geleden hebben gesloten met het ministerie. Wat stelt een besluit van de provincie nog voor wanneer we deze in een mum van tijd tegen spreken, in twijfel trekken en van tafel vegen. Het vaststellen van een voorstel dat zonder onderbouwing of noodzaak tegen vrijwel alle afspraken ingaat die wij over dit gebied hebben gemaakt, maakt ons als Provincie Flevoland een onbetrouwbare overheid.

6. Juridisch strijdig

Dat brengt mij bij de 6e reden: het plan is juridisch strijdig. Zo is het plan in strijd met de Natura2000-doelstellingen en daarmee de Vogelrichtlijn, de Natuurbeschermingswet, de Habitatrichtlijn en de Wet Dieren om maar wat voorbeelden te noemen. Ook GS wijst ons op de harde juridische begrenzing van Natura2000. En mocht het daadwerkelijk zover komen dat u vanavond dit voorstel in meerderheid steunt, dan zal er een juridische toetsing moeten volgen. En mocht u dat niet steunen, u kent ons al een beetje, dan doen wij dat wel zelf. Alle deskundigen zeggen het, juristen zeggen het, het voorstel is juridisch strijdig. De Commissaris van de Koning heeft volgens de grondwet de plicht om besluiten te vernietigen indien deze in strijd zijn met het recht of het algemeen belang. Met het aannemen van dit voorstel dwingt u de Commissaris van de Koning om hier gebruik van te maken.

7. Geen kostendekking

Als laatste reden, de 7e reden, zullen wij niet instemmen met het voorstel omdat een kostendekking ontbreekt. Wie had dat nou van de VVD gedacht? De kosten voor het voorgesteld gewijzigd beheer zullen volgens de overeenkomst met de Staatssecretaris gedragen moeten worden door de Provincie. Het rijk maakt jaarlijks € 250.000 over aan Staatsbosbeheer voor maatregelen inzake het beheer over de grote grazers die conform de aanbevelingen van de ICMO2 commissie wordt uitgevoerd, waaronder vroeg-reactief beheer. Het Rijk stelt daarmee geen euro beschikbaar voor de uitvoering van een beleid dat volgt uit de richtinggevende uitspraken. Met de 250.000 euro die Staatsbosbeheer hierdoor overhoud kan er wellicht geïnvesteerd worden in extra beschutting, meer bosopenstellingen en de verbinding naar omliggende natuurgebieden. Want dat is namelijk wél het advies van ICMO2 en het enige juiste antwoord op de zorgen over het dierenwelzijn in de Oostvaardersplassen.

Samenvattend:

Het voorstel is niet onderbouwd;
Het maakt de natuur ondergeschikt aan economische belangen;
Het beschermd geen dieren, maar schiet gezonde dieren juist af;
Het waarborgt niet de onafhankelijke review;
Het maakt ons als provincie Flevoland een onbetrouwbare overheid
Is juridisch strijdig;
En de kosten voor het gewijzigde beheer komen onvoorzien op het bordje van de provincie Flevoland.

En dat maakt dat wij dit voorstel niet zullen steunen en hopen dat een meerderheid ditzelfde zal doen.